Het verschil tussen chemische en natuurlijke anti-vlooien en teken producten
Het seizoen is reeds volop begonnen. Op dit moment zijn de omstandigheden ideaal voor teken en vlooien om zich voort te planten en voor de eitjes om uit te komen. Daarom is het aan te raden om honden tegen vlooien en teken te beschermen. Echter zijn er vele verschillende producten op de markt en is de keuze reuze. Hierbij kan er gekozen worden voor veel chemische en enkele natuurlijke anti-vlooien producten. Uit ervaring is gebleken dat veel hondenliefhebbers niet weten wat het verschil is in werking tussen deze producten. Daarom lees je in dit artikel de verschillen in werking op parasieten.
Verschil in werking op vlooien en teken
Werking chemische anti-vlooien producten
Chemische anti-vlooien middelen bevatten meestal één van de volgende chemische stoffen: fipronil, fluralaner, sarolaner, flumethrine of permethrin. Deze stoffen worden via een spray, nekdruppels of via een tablet aan honden gegeven waardoor ze in de bloedbaan terecht komen. Een vlo of teek dient dus eerst de hond te bijten voordat hij in aanraking komt met deze chemische werkende stoffen. Vervolgens wordt de vlo of teek met deze stof vergiftigd en sterft. Fluralaner (en ook zusje sarolaner) werkt op het zenuwstelsel van vlooien en teken (neurotoxisch) en fipronil veroorzaakt een hyperstimulatie bij vlooien. In beide gevallen sterft de vlo en teek na het binnen krijgen van de chemische stoffen). Daarbij komt kijken dat vlooien resistentie kunnen ontwikkelen tegen chemische producten. De teek en vlo moeten dus eerst bloed zuigen voordat deze stoffen werken, ze hebben geen afwerende werking.
Werking natuurlijke anti-vlooien producten
De meeste natuurlijke anti-vlooien middelen zijn op basis van kruiden en etherische oliën en worden uitwendig op de hond gesprayd en werken daardoor afwerend. De vlooien en teken vinden de geur niet aangenaam, eten niet meer en verhongeren vervolgens. Daarnaast zijn er ook natuurlijke anti-vlooien producten welke door het voer gegeven dienen te worden, deze zijn op basis van kruiden en etherische oliën (Fenegriek, biergist, sepiolite, thymus, echinacea, curcuma, astragalus, citronellol, citronellal). Deze werken net zoals de uitwendige producten ook afwerend maar worden daarnaast ook in de bloedbaan opgenomen. Dit zorgt ervoor dat wanneer een vlo of teek toch de hond bijt, deze verstopt raakt en geen nieuwe eitjes meer kan leggen. Hierdoor gaan ze niet dood maar wordt de cyclus dus onderbroken. Echter kan dit niet wetenschappelijk bewezen worden. Want er is nog geen methode om dit te bewijzen. Daarnaast doet de wetenschap altijd onderzoek naar de werkende stof van een product. Omdat natuurlijke kruidenmengsels in tegenstelling tot chemische middelen bestaan uit een mengsel van stoffen, is er niet één stof als werkende stof aan te wijzen. En daarnaast gaan de teken en vlooien niet dood van natuurlijke producten maar wordt de voortplanting onderbroken. De wetenschap zegt hiervan “zonder werkend bestandsdeel kunnen wij geen onderzoek doen, want de stoffen hebben opzichzelfstaand geen insecticide werking”. Daarom mogen natuurlijke producten dit ook niet op de etiketten zetten en chemische producten wel.
Invloed op gezondheid van de hond
Zoals je hierboven hebt kunnen lezen is de werking van chemische en natuurlijke middelen op vlooien erg verschillend. Chemische producten maken de vlo dood en natuurlijke producten zorgen voor een afwerend effect en/of dat de vlooien zich niet meer kunnen voortplanten. Over de chemische producten is tegenwoordig veel ophef in de media. Zijn ze nou wel of niet schadelijk voor de gezondheid van honden? De wetenschappelijke onderzoeken uitgevoerd door de farmaceuten zelf zeggen van niet, mits de juiste dosering toepast wordt. Toch hebben deze chemische stoffen gezondheidsrisico’s. Het volgende is te lezen over fipronil op de website van RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu):
“De schadelijkheid van Fipronil is onder andere beschreven door de Europese Voedselveiligheidsautoriteit (EFSA) en de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO). Deze is vooral gebaseerd op dierstudies. Na kortdurende blootstelling in proefdieren zijn nadelige effecten op het zenuwstelsel waargenomen. Langdurige blootstelling aan fipronil kan ook leiden tot schade aan de lever, schildklier en nieren. Daarnaast zijn effecten op het zenuwstelstel waargenomen in de vorm van epileptische aanvallen. Fipronil is geen kankerverwekkende stof. Van Fipronil zijn geen schadelijke effecten voor de voortplanting of de ongeborene bekend. Uit de weinige beschreven vergiftingsgevallen bij de mens, zoals bewuste overdoses, is bekend dat Fipronil kan leiden tot misselijkheid, overgeven, buikpijn, duizeligheid, en epileptische aanvallen. In het algemeen verdwijnen deze klachten weer. Bij langdurige blootstelling aan fipronil wordt door ophoping van de stof het risico op gezondheidsschade hoger.”
Veel hondenliefhebbers zijn hierdoor van mening dat als het niet nodig is, ze geen chemische stoffen willen toedienen aan hun hond. Want de dosering van deze chemische stoffen komt heel nauw. Overdosering en langdurig gebruik zijn beide risicovol.
Naast fipronil is de chemische insecticide fluralaner veel in het nieuws geweest.
Milieubelasting
Wellicht heb je het nieuwsbericht meegekregen dat er eind mei 2018 (na de fipronilcirsis in 2017) opnieuw fipronil is aangetroffen in eieren na een steekproef in de supermarkt. De desbetreffende kippenboer had een jaar geleden de stal behandeld met het ‘wondermiddel’ van Chickfriend, maar erna alles schoon laten maken. Zijn bedrijf werd goedgekeurd voor nieuwe kippen. Hoe kon het zo zijn dat er nu weer een te hoog fipronil gehalte in de eieren zat? Het ziet er naar uit dat dat komt doordat de mest met daarin de fipronil van de vorige kippen in de bodem van het weiland is getrokken. De nieuwe kippen liepen daar overdag rond en pikten in de grond op zoek naar wormen. Op die manier is de fipronil weer in de eieren van de nieuwe kippen terecht gekomen.
Hieruit kun je stellen dat het lang duurt voordat fipronil wordt afgebroken in de natuur en dat dit mogelijk ook invloed heeft op het milieu ten opzichte van bijvoorbeeld bijen. Hierdoor vragen wij ons af welke invloed de uitwerpselen van honden en katten die behandeld worden met fipronil of fluralaner hebben op het milieu. Als het bij kippen een jaar later al een te hoge waarde geeft in de eieren, wat gebeurt er dan met alle uitwerpselen van de honden en katten in het milieu?
100% bescherming nooit mogelijk
Voor zowel chemische als natuurlijke producten geldt dat 100% bescherming tegen teken en vlooien onmogelijk is. Steker nog, het percentage ligt voor beide rond de 90%. De meeste natuurlijke middelen hebben dus niet een lager percentage dan chemische anti-vlooien middelen. Wel is het zo dat chemische insecticiden geen afwerend effect hebben en natuurlijke producten wel. Verwacht dus niet dat jouw hond helemaal geen vlooien of teken meer op zich zal hebben, want dat is in beide gevallen onmogelijk.
Conclusie
Als je een chemisch product gebruikt zal de vlo die jouw hond al heeft gebeten na 48 uur sterven vanwege het gif wat de vlo binnenkrijgt via het bloed van de hond. Maar het heeft geen afwerend effect, de vlooien en teken zullen eerst de hond moeten bijten voordat het effect heeft. Natuurlijke producten hebben dit afwerende effect wel.
Daarnaast hebben chemische producten een invloed op de weerstand van de hond met verschillende gezondheidsrisico’s van dien en invloed via de uitwerpselen op het milieu. Aan jou de keuze of je jouw hond en daarmee ook het milieu hiermee wil belasten of dat je kiest voor natuurlijke bescherming. Hou wel in het achterhoofd dat zowel bij chemisch als natuurlijke anti-vlooien middelen 100% bescherming nooit mogelijk is. In beide gevallen zal er nog steeds af en toe een teek op de hond kunnen zitten.
Vanwege wet- en regelgeving mogen wij hier niet vermelden om welke producten dit gaat. Voor vragen kan er altijd contact met ons worden opgenomen.
Bronnen:
– http://www.isbravectosafe.com/bravecto-files/501-DR-FRAUKE-GARBERS-BIOLOOG-Ned-BRAVECTO-EN-FLURALANER-en-de-werking-vh-middel.pdf
– https://www.rivm.nl/Onderwerpen/F/Fipronil_in_eieren
– https://www.tubantia.nl/dinkelland/opnieuw-fipronil-in-eieren-tilligte-duizenden-kippen-gedood~ae1da7f1/