Kalkpoten bij kippen: waarom juist in de winter?
Kalkpoten: veel kippenhouders krijgen er vroeg of laat mee te maken. Verdikte schubben, ruwe poten en soms zelfs pijnlijke ontstekingen. Opvallend genoeg zien we kalkpoten vooral in de winterperiode opduiken. Maar hoe komt dat eigenlijk? En wat kun je doen om het te voorkomen?
Kalkpoten
18 december '25 • 2 min leestijd
Wat zijn kalkpoten?
Kalkpoten worden veroorzaakt door de kalkpootmijt (Knemidocoptes mutans). Deze microscopisch kleine parasiet nestelt zich onder de schubben van de kippenpoten. Daar graaft hij gangetjes en veroorzaakt hij irritatie, verdikking en een ophoping van kalkachtig materiaal. In ernstige gevallen kunnen de poten vervormen en wordt lopen pijnlijk voor de kip.
Waarom komen kalkpoten vaker voor in de winter?
Dat kalkpoten juist in de winter meer voorkomen, is geen toeval. Er spelen meerdere factoren tegelijk:
- Lagere weerstand In de winter staat het immuunsysteem van kippen vaak onder druk. Minder zonlicht betekent minder natuurlijke aanmaak van vitamine D, terwijl juist die vitamine belangrijk is voor weerstand en huidgezondheid. Ook kou en temperatuurschommelingen kosten het lichaam extra energie.
- Minder beweging Kippen zitten in de winter vaker binnen of op dezelfde plek. Minder beweging en meer stilzitten op zitstokken zorgt ervoor dat mijten makkelijker hun gang kunnen gaan, zonder “verstoord” te worden.
- Vochtig en vuil hok In de winter wordt het kippenhok vaak minder gelucht om tocht te voorkomen. Gevolg: hogere luchtvochtigheid. In combinatie met nat strooisel en mest ontstaat een ideaal leefklimaat voor parasieten, waaronder de kalkpootmijt.
- Nauwer contact tussen kippen Omdat kippen dichter op elkaar zitten in koude periodes, is overdracht van mijten eenvoudiger. Eén besmette kip kan zo ongemerkt de rest aansteken.
Hoe herken je kalkpoten?
Let vooral op deze signalen:
- Opstaande of verdikte schubben op de poten
- Witte of grijze kalkachtige aanslag
- Ruwe, hobbelige structuur van de poten
- Kreupel lopen of minder graag bewegen Hoe eerder je erbij bent, hoe makkelijker de behandeling.
Wat kun je doen tegen kalkpoten?
Behandeling is gelukkig goed mogelijk, maar vraagt wel consistentie:
- Isoleer aangetaste kippen indien mogelijk
- Reinig en ontsmet het kippenhok grondig
- Behandel de poten met een geschikt product tegen kalkpootmijt
- Herhaal de behandeling volgens advies, want ook eitjes moeten worden aangepakt Daarnaast is het belangrijk om niet alleen de poten, maar ook de omgeving aan te pakken. Anders komen de mijten gewoon weer terug.
Voorkomen is beter dan genezen
Zeker in de winter loont preventie:
- Zorg voor een droog, schoon en goed geventileerd hok
- Ververs strooisel regelmatig
- Controleer poten standaard tijdens gezondheidschecks
- Ondersteun de weerstand met goede voeding en eventueel aanvullende verzorgingsproducten
Tot slot
Kalkpoten zijn vervelend, maar zeker geen reden tot paniek. Door te begrijpen waarom ze juist in de winter vaker voorkomen, kun je gerichter handelen. Met aandacht voor hygiëne, weerstand en vroege signalen houd je de poten van je kippen gezond, ook in de koudste maanden.